 |
 |
Η αγάπη είναι πάρα πολύ σύνθετη έννοια, για να μπορέσει να περιοριστεί στα πλαίσια των λέξεων και να δώσουμε έναν ορισμό, αλλά εμείς την προσπάθεια μας θα την κάνουμε. Δεν είναι τυχαίο, πως κανένας ούτε και η επιστήμη, δεν έχει μπορέσει να ερμηνεύσει με ακριβή τρόπο, τι σημαίνει αγάπη, ιδιαίτερα αν σκεφτούμε όλες τις υποκατηγορίες της, όπως είναι ο έρωτας, η τέλεια και η ατελής αγάπη, η ρομαντική αγάπη, η φιλία, ο πλατωνικός έρωτας, η παθιασμένη αγάπη, η αγάπη για τον πλησίον, η αδελφική αγάπη, η μητρότητα κι ένα σωρό άλλες αγάπες, από τις οποίες δεν εξαιρείται και η αγάπη προς τον εαυτό μας, γιατί μερικές φορές πελαγώνουμε μεταξύ της αγάπης για τους άλλους και της ανάγκης να αγαπάμε τον εαυτό μας, μπερδευόμαστε για το πού αρχίζει και πού τελειώνει ο εαυτός μας και οι άλλοι γύρω μας.
Η αλήθεια είναι ότι η αγάπη είναι ένα φαινόμενο γεμάτο μυστήριο! Σχεδόν κανένας σοφός δεν έχει καταλήξει για το τι είναι ακριβώς. Πολύ γενικά πάντως θα μπορούσαμε να πούμε, πως η αγάπη, είναι η επιδίωξη ενός ανθρώπου να επεκταθεί, να διευρυνθεί σαν προσωπικότητα, μέσα από ένα άλλο άτομο, αλλά ας μην βιαστούμε. Γιατί να γενικεύουμε, όταν μπορούμε να εξειδικεύσουμε; Ο τρόπος με τον οποίον μπορεί κάποιος να αγαπήσει, τον ξέρει μόνο αυτός. Ο καθένας το ερμηνεύει διαφορετικά και είναι δική μας δουλειά να βρούμε μόνοι μας, τι είναι αγάπη για τον καθένα μας.
Η αγάπη δεν μετριέται με λόγια, αλλά με πράξεις, λένε. Και δεν έχουν άδικο. Θα έχετε παρατηρήσει πολλές φορές, όταν κάποιος μας λέει "σ’ αγαπώ", αμφιβάλλουμε αν το εννοεί πραγματικά ή αν προσπαθεί να πετύχει κάτι και έχουμε αμφιβολίες, μέχρι τελικά να μας το αποδείξει. Βλέπετε, τα πράγματα δεν είναι τόσο ξεκάθαρα μέσα μας, κάποιες φορές, γιατί και οι προθέσεις παίζουν και αυτές τον δικό τους ρόλο. Παίζει πολύ σημαντικό ρόλο η συμπεριφορά αλλά και ο σκοπός που έχει κάποιος, όταν λέει «σ’ αγαπώ».
Ναι, η αγάπη είναι πράξη, ξεκάθαρο αυτό, όμως τα λόγια είναι και αυτά εξίσου σημαντικά. Έχουμε ανάγκη να μιλάμε και να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας προς τον άλλον, πέρα από τις πράξεις, που και αυτές μιλούν. Θέλουμε να το ακούμε, πως το λένε, δεν μας φτάνει να το ζούμε, θέλουμε και να μας το λένε.
Και τελευταίο, η αγάπη συχνά πληγώνει. Όταν είναι χωρίς ανταπόκριση. Μην ραγίσεις ποτέ λένε την καρδιά κάποιου. Έχει μόνο μία. Ρομαντικό θα το έλεγα, αλλά συνεχίζει. Προτίμησε τα κόκαλα του, αν πρέπει οπωσδήποτε να σπάσεις κάτι. Έχει 206! Το τελευταίο πράγμα που θέλω να κάνω λέει, είναι να σε πληγώσω. Έστω και τελευταίο, παραμένει στη λίστα μου πάντως.
2
Αγαπώ τη μουσική και τα τραγούδια λέμε, αλλά επίσης αγαπώ τα μάτια σου και αυτά μας παραπέμπουν στην αγάπη που στοχεύει στην απόλαυση. Σ΄ αγαπώ γιατί μου φέρεσαι όμορφα, γιατί με φροντίζεις κλπ είναι μια αγάπη που στοχεύει στην ικανοποίηση των εσωτερικών αναγκών μας. Σ΄ αγαπώ γιατί δεν θέλω να είμαι μόνος, λέει κάποιος άλλος και τότε η αγάπη γίνεται το εργαλείο που μέσα από την επαφή και την επικοινωνία με τους άλλους, θα βοηθήσει να απομακρύνουμε τον φόβο της μοναξιάς.
Το πολύμορφο περιεχόμενο της αγάπης συχνά μπερδεύεται με τον σκοπό που υπηρετεί. Η Ψυχολογία για παράδειγμα προσεγγίζει τον ορισμό της αγάπης ενός ζευγαριού, θεωρώντας την ως μια εξελικτική διαδικασία που περιέχει οπωσδήποτε το στοιχείο της αμοιβαιότητας. Λογικό μου ακούγεται. Αλλά δεν είναι πάντα έτσι η αγάπη. Κάποιος που αγαπά τη δουλειά του, παθιάζεται και επενδύει σ’ αυτήν, αλλά δεν περιμένει ανταπόκριση και αμοιβαία αισθήματα.
Αλλά και με την μητρική αγάπη συμβαίνει το ίδιο. Εγώ δεν ξέρω καμία μάνα, που να μην αγαπάει το παιδί της, επειδή αυτό δεν την αγαπάει το ίδιο και ακόμα και αν την αγαπάει, είναι ξεκάθαρο ότι σε καμία περίπτωση δεν μπορεί ένα παιδί να αγαπήσει την μάνα τόσο, όσο εκείνη το παιδί. Άρα αμοιβαιότητες κλπ μόνο στην ρομαντική, συντροφική αγάπη.
Τελικά το νόημα της αγάπης καταλήγουμε ξανά, ότι είναι προσωπικό και βρίσκεται στο τι εννοεί ο καθένας από μας. Και εδώ χρειάζεται η αυτοπαρατήρηση, με κάθε ειλικρίνεια και βέβαια το συμπέρασμα έχει σχέση με το επίπεδο αυτογνωσίας μας, την ωριμότητα, αλλά και τις εμπειρίες μας, την νοοτροπία, τις αντιλήψεις, τις αξίες, τα στερεότυπα που δεχτήκαμε σαν παιδιά και ασφαλώς οι κοινωνικές νόρμες στο περιβάλλον που ζήσαμε. Όλα αυτά δίνουν διαφορετικά νοήματα στην έννοια αγάπη.
Υπάρχουν όμως και οι αμφισβητίες, αυτοί που δεν πιστεύουν καν στην αγάπη, αυτοί που θεωρούν ότι όταν η αγάπη έχει ένα σκοπό, όταν στοχεύει κάπου, όταν περιμένει ανταπόδοση και όταν βάζει όρους, δεν είναι αγάπη. Λίγο μηδενιστικό το βρίσκω, αλλά ναι, είναι μία άποψη. Η διαφορά λένε οι κακές γλώσσες, ανάμεσα στους δεινόσαυρους και στην αγάπη είναι, ότι για τους δεινόσαυρους ξέρουμε σίγουρα ότι υπήρξαν κάποια χρονική περίοδο στην ιστορία της ανθρωπότητας. Κακίες μεν αλλά … οφείλουμε να τις σεβαστούμε.
3
Τι είναι οι προβολές των επιθυμιών; Είναι γνωστό ότι κάποιες φορές νομίζουμε ότι αγαπάμε κάποιο πρόσωπο, αλλά στην πραγματικότητα, δεν αγαπάμε το πρόσωπο αυτό, γι αυτό που είναι, αλλά επειδή εμείς προβάλουμε επάνω του τις επιθυμίες μας και αγαπάμε αυτό που ιδανικά θα θέλαμε να είναι. Και κάπου εκεί αρχίζουν τα δράματα.
Έρωτας λέει με την πρώτη ματιά, αλλά με την δεύτερη το ξανασκέφτηκα πιο ώριμα και άλλαξα γνώμη. Άλλαξες λέει, δεν είσαι ο ίδιος άνθρωπος που γνώρισα. Όχι, δεν είναι αυτό. Αποκαλύφθηκε ο πραγματικός του/της χαρακτήρας λένε άλλοι. Όχι, ούτε αυτό είναι. Ίδιος ήταν ο ή η σύντροφος σου και πριν και τώρα. Απλά εσύ πρόβαλες επάνω του/της τις επιθυμίες σου, πως θα ήθελες εσύ να ήταν, του/της απέδωσες χαρακτηριστικά που δεν είχε, τον/την αγάπησες γι αυτά και τώρα που διαπιστώνεις την αλήθεια, πάλι κοροϊδεύεις τον εαυτό σου, ότι κάτι άλλαξε στον άλλον.
Βλέπουμε λοιπόν, ότι όσο ανεξέλεγκτο συναίσθημα κι αν είναι η αγάπη, πάλι χρειάζεται υπευθυνότητα, ωριμότητα και πειθαρχημένα άτομα για να ευδοκιμήσει και άτομα που αν μη τι άλλο έχουν επίγνωση των επιθυμιών τους, των αδυναμιών τους και εν πάση περιπτώσει ξέρουν τι τους γίνεται.
Στα πλαίσια αυτά, αγάπη είναι μεταξύ άλλων και ο σεβασμός της μοναδικότητας του συντρόφου και η ικανότητα να αντιληφθεί κανείς τις ιδιαιτερότητες του άλλου. Η αγάπη όχι μόνο σέβεται την ατομικότητα, αλλά συμβάλλει κιόλας στην καλλιέργειά της, ριψοκινδυνεύοντας ακόμα και τον χωρισμό.
Η συντροφικότητα και η συνύπαρξη δύο ανθρώπων, μπορεί να γίνει ένα πεδίο μάχης, όταν μοιραία θα υπάρξουν διενέξεις, αλλά θα αποτελέσει ταυτόχρονα και ένα φιλόξενο καταφύγιο άλλες στιγμές, όπου ο καθένας από τους δύο μπορεί να ζητήσει και να βρει από τον άλλο την πληρότητα, την ενθάρρυνση και την ενδυνάμωση. Τα προβλήματα και τα δράματα δημιουργούνται όταν από την αρχή δεν έχουν τεθεί και δεν είναι γνωστοί οι κοινοί στόχοι και οι προτεραιότητες σε ένα ζευγάρι που αγαπιέται.
Αλλά ας το αφήσουμε αυτό, γιατί πάει αλλού το θέμα και εμάς το θέμα μας εδώ είναι η αγάπη. Η ουσία είναι ότι παρά το ρητό που θέλει τον χρόνο να σκοτώνει την αγάπη, είναι περιπτώσεις που την πυροβολούμε εμείς οι ίδιοι και ναρκοθετούμε τα θεμέλια της. Και μετά λέμε, ναι μεν βρήκα την αδελφή ψυχή, αλλά κοίτα να δεις που δεν ήταν η δική μου αδελφή ψυχή, αλλά κάποιου άλλου και ας έλθει να την πάρει, να ησυχάσω!
4
Να το εξηγήσω αυτό. Η εξαρτημένη αγάπη φαίνεται έντονα όταν βλέπεις άτομα που ύστερα από μιαν απόρριψη ή από ένα χωρισμό, κάνουν απόπειρες ή απειλούν να αυτοκτονήσουν ή που γίνονται ράκος από κατάθλιψη. Όμως όταν έχεις απόλυτη ανάγκη ένα άλλο άτομο για να επιβιώσεις, στην ουσία είσαι ένα παράσιτο αυτού του άλλου ατόμου. Δεν υπάρχει επιλογή εκεί, δεν υπάρχει απόφαση, δεν υπάρχει ελευθερία στη σχέση αυτή. Και αυτό σίγουρα Δεν είναι αγάπη. Το λέει και η λέξη, είναι μια σχέση ανάγκης. Ας της δώσουμε ένα άλλο όνομα, πάντως όχι αγάπη.
Επίσης η αγάπη δεν είναι επένδυση ή κατοχή. Συχνά μιλάμε, κάνοντας καταχρηστική χρήση της λέξης αγάπη, για ανθρώπους που αγαπούν άψυχα αντικείμενα ή δραστηριότητες. Αυτός λέμε αγαπά τα χρήματα, τη δόξα, τη δύναμη ή την μουσική ή την πολιτική .... Άλλες φορές πάλι ακούμε να λένε «σου χάρισα (σπατάλησα, ξόδεψα) τα καλύτερα χρόνια της ζωής μου», για να λάβουμε μετά πληρωμένη την απάντηση «και τι θέλεις τώρα; Να σου κόψω απόδειξη;». Όχι, δεν είναι επένδυση η αγάπη με απώτερο σκοπό το κέρδος κάποια στιγμή στο μέλλον. Η αγάπη είναι ή δεν είναι. Τέλος. Και εννοείται, ότι σε καμιά περίπτωση δεν είναι υγιής μια ερωτική σχέση, όταν θεωρούμε το αντικείμενο της αγάπης μας κτήμα μας. Δεν είναι. Κτήμα μας.
Η αγάπη δεν είναι ταύτιση. Όπως λέει ο Χαλίλ Γκιμπράν : «Να στέκεστε μαζί, όχι όμως πολύ κοντά. Γιατί οι στύλοι του ναού στέκονται σε απόσταση ο ένας από τον άλλον. Και η δρυς και το κυπαρίσσι δεν μεγαλώνουν το ένα στη σκιά του άλλου».
Η αγάπη δεν ζηλεύει. Η ζήλια και η αγάπη έχουν μπερδευτεί πολύ. Στην πραγματικότητα είναι διαμετρικά αντίθετες. Δεν σε νοιάζει ο άλλος, σε νοιάζει μόνο το εγώ σου. Απλό.
Η αγάπη δεν είναι "αυτοθυσία". Νομίζω είναι αυτονόητο. Αγάπη με κίνητρα από πίσω, τι σόι αγάπη είναι; Γιατί υπάρχουν κίνητρα πίσω από την αυτοθυσία, δεν συμφωνούμε; Αν η αγάπη δεν είναι ισότιμη, δεν είναι αγάπη. Είναι απόπειρα δημιουργίας εξάρτησης.
Τελικά είναι να απορεί κανείς, πως κάτι από το οποίο δεν προσδοκάς τίποτα, δεν αποσκοπείς σε τίποτα, δεν έχει να κάνει με συμφέρον και μελλοντικό κέρδος, κάτι που έχει να κάνει με το δίνω και λιγότερο με το παίρνω, πως μπορεί να σε κάνει να νοιώθεις τόσο όμορφα. Σκέφτομαι, ότι τελικά δεν είναι τυχαίο που σχεδόν όλα, αν όχι όλα, τα ερωτικά τραγούδια έχουν και την λέξη crazy μέσα, τρέλα δηλαδή. Τι νομίζετε;
5
Η απόρριψη βιώνεται από την αρχή της ζωής και οι βάσεις για τις ερωτικές σχέσεις στην ενήλικη ζωή μας μπαίνουν κάπου εκεί, στα τέσσερα ή στα πέντε, με το οιδιπόδειο. Εκεί τρώμε και την πρώτη απόρριψη, την πρώτη ήττα, την πρώτη ερωτική απογοήτευση, αν θέλετε, για να το πούμε πιο χαριτωμένα.
Μιλώντας λοιπόν για σχέσεις που έχουν ως έναυσμα και ως κινητήρια δύναμη τους δύο φόβους, την απόρριψη και τη μοναξιά, όταν δηλαδή δυο άνθρωποι συνδέονται συναισθηματικά μαζί, για να αποφύγουν ακριβώς αυτούς τους φόβους, για να έχουν κάπου να στηριχτούν κοινωνικά, να μη μείνουν μόνοι κάποιο Σαββατοκύριακο ή στις διακοπές, και διάφορους άλλους λόγους, αυτή η σχέση δείχνει εξάρτηση, δηλαδή έναν άνθρωπο που αναθέτει σε έναν άλλο το καθήκον να τον απελευθερώσει από τους φόβους του, να τον απαλλάξει από τα αρνητικά για τον εαυτό του συναισθήματα ή να γεμίσει τα κενά του. Είναι λοιπόν εύλογο, αν αυτή η σχέση λήξει, να επιστρέφουν δριμύτεροι οι φόβοι, ενισχυμένοι με μια ακόμη αποτυχία. Και τότε ο δρόμος γίνεται ακόμα πιο δύσβατος, διανθισμένος από συναισθήματα ενοχής ή αυτομομφής, κάνοντας ακόμη δυσκολότερη τη ζωή.
Είναι αυτό που θα με ακούσετε συχνά να λέω, όχι χωρίς επιτίμηση, για κάτι τέτοιες αγάπες, ότι αν ήθελες escort για τις εξόδους σου, αν όλο σου το θέμα είναι να συνοδεύεσαι όταν πας κάπου, αν ήθελες απλά ένα συνοδό, για να μην σε βλέπουν μόνο, γιατί δεν προσλάμβανες ένα συνοδό καλύτερα; Υπάρχουν και σε καλές τιμές.
Το είπα και πριν, αλλά θα το ξαναπώ. Η αγάπη είναι ή δεν είναι. Δεν έχει κίνητρα, δεν έχει απώτερους σκοπούς, δεν έχει προσδοκίες, δεν έχει λόγους. Απλώς συμβαίνει. Ας τα διαχωρίσουμε. Άλλο πράγμα η συμβίωση και οι ανάγκες της και οι προσδοκίες μας από αυτήν και άλλο πράγμα η αγάπη, έτσι; Μην μπερδευόμαστε και τα κάνουμε αχταρμά. Είναι δύο διαφορετικά πράγματα, που κάποιες φορές συμβαίνει να συνυπάρχουν σε μία σχέση, αλλά δεν είναι απαραίτητο. Δεν είναι σίγουρο δηλαδή ότι μια αγάπη θα συνδυαστεί με συμβίωση κάτω από την ίδια στέγη, όπως δεν είναι σίγουρο ότι μια συμβίωση που έχει επιβληθεί για καθαρά πρακτικούς λόγους, είναι προϊόν αγάπης. οκ?
Χαίρομαι που με καταλαβαίνετε.
6
Η αγάπη ανάμεσα σε ανθρώπους ανεξάρτητους, που έχουν μια ζωή γεμάτη φίλους, που έχουν ενδιαφέροντα, ατομικά σχέδια και προοπτικές, ανθρώπους χωρίς συναισθηματικά ελλείμματα, ανθρώπους ανεξάρτητους που θέλουν να προσθέσουν μια ακόμη πηγή ικανοποίησης στη ζωή τους, τον έρωτα, και όχι να στηριχθούν ολοκληρωτικά σ’ αυτόν, άνθρωποι με δυο λόγια που δεν είναι ανάπηροι ψυχικά, αυτό είναι μια υγιής μορφή αγάπης, χωρίς παθογένειες και αυτές είναι οι προϋποθέσεις, που η αγάπη γίνεται μέσο του ενός, να επεκταθεί και να διευρυνθεί σαν προσωπικότητα, μέσα από ένα άλλο άτομο, αυτό που λέγαμε στην αρχή της εκπομπής.
Είναι μεγάλο, δυσβάσταχτο το φορτίο «είσαι ολόκληρη η ζωή μου» που ακούμε καμιά φορά από τους ερωτευμένους και το ακούμε και σε τραγούδια και πολύ με εκνευρίζουν αυτά, πρέπει να πω. Δηλαδή τι; Δεν έχω ζωή χωρίς τον άνθρωπο που αγαπώ; Είμαι τελειωμένος; Ξοφλημένος; Δεν υπάρχω μόνος μου σαν αυθύπαρκτη οντότητα; Ανάπηρος είμαι; Πολύ με τσαντίζουν αυτά τα «δεν ζω χωρίς εσένα», «είσαι το τέλος μου και η αρχή μου» και κάτι τέτοια δακρύβρεκτα, σας το λέω.
Αυτές είναι σχέσεις αδυναμίας, όχι ισοτιμίας και κάτι που θα καταστήσει τον ένα σύντροφο πολύ ισχυρό, καταστρέφοντας τις ισορροπίες. Είναι ουσιαστικά σαν να παραχωρείς τον έλεγχο της ζωής σου σε ένα άλλο πρόσωπο και πραγματικά δεν μπορώ να σκεφτώ χειρότερο και πιο θλιβερό και πιο ηττοπαθές από αυτό.
Από την άλλη μεριά, κάτι τέτοιο μπορεί να τον φορτώσει ενοχές, αν ο ένας από τους δύο νοιώσει ουσιαστικά επιφορτισμένος με την ευημερία του συντρόφου του. Και καλά, να το δεχτώ, αν μιλάμε για σχέση αγάπης ανάμεσα σε γονιό και παιδί. Είναι χαρακτηριστικό του παιδιού η εξάρτηση, δηλαδή η ανευθυνότητα για τη ζωή του, αφού μόνο του δεν έχει πόρους να ζήσει.
Αλλά αν μιλάμε για ενήλικα, που διαθέτει αυτονομία, που είναι υπεύθυνος για τις επιλογές του και για τις συνέπειές τους, και που τελικά διαθέτει τα μέσα να ξεφύγει από τη θέση του αδύναμου, το βρίσκω τουλάχιστον τραγικό, όταν συμβαίνει αυτό.
Μου θυμίζει αυτό το «έλα να καταστρέψουμε ο ένας τον άλλον ψυχικά, να ρημάξουμε ο ένας την ψυχολογία του άλλου, να κάνουμε την ζωή μας κόλαση και θα το λέμε αγάπη αυτό!»
7
Σε μια εποχή που ο άνθρωπος τείνει να δώσει εξηγήσεις για τα πάντα, ο έρωτας συνεχίζει να αποτελεί ένα από τα πιο ανεξερεύνητα φαινόμενα. Όσο και να τον έχουν εξυμνήσει άνθρωποι και μεγάλοι ποιητές, όσο και να έχουν ασχοληθεί μαζί του φιλόσοφοι, ψυχολόγοι, κοινωνιολόγοι, νευροβιολόγοι, αυτός πάντα ξεφεύγει .
Λένε ότι ο έρωτας είναι τυφλός, ότι ερωτευόμαστε πέρα από κάθε λογική και συχνά χωρίς να μπορούμε να εξηγήσουμε το γιατί. Ισχύει! Όμως τελικά ακόμα και ο έρωτας φαίνεται να έχει κάποιους κανόνες, τουλάχιστον ως προς το ποιους επιλέγουμε να ερωτευόμαστε. Ας προσπαθήσουμε να δούμε ποιοι είναι αυτοί, από μια σειρά παρατηρήσεων, που έκαναν αυτοί που ασχολούνται με τον κλάδο της κοινωνικής ψυχολογίας. Διαβάζουμε στο Πρώτο Θέμα, σχετικό άρθρο της Ψυχοθεραπεύτριας κ. Ζωής Στραβοπόδη-Τζιάνο.
1) Χωροταξική εγγύτητα. Οι περισσότεροι από εμάς ερωτευόμαστε ανθρώπους που είτε ζουν στην ίδια περιοχή με εμάς, είτε δουλεύουν στον ίδιο χώρο. Ο πρώτος μας έρωτας είναι συνήθως κάποιος συμμαθητής μας, συνεχίζουμε με κάποιον που θα συναντήσουμε στα φοιτητικά μας έδρανα για να περάσουμε στους εργασιακούς μας χώρους. Όπως και να έχει, το πιο πιθανό είναι ότι συνήθως θα είμαστε σε τέτοιο βαθμό «τυχεροί» που ο τόσο «μοναδικός» αυτός άνθρωπος που θα ερωτευτούμε θα ζει ή θα κινείται στον ίδιο χώρο με εμάς!
Σωστό γενικά αυτό θα έλεγα και έχει αρκετές εφαρμογές, μόνο που τώρα τα χωρικά μας ύδατα με το ίντερνετ επεκτάθηκαν και βλέπουμε σχέσεις αγάπης που αναπτύσσονται από μεγάλες αποστάσεις πια.
2) Συχνή αλληλεπίδραση. Όσο πιο συχνά συναντάμε ή αλληλεπιδρούμε με κάποιον, τόσο πιο πολλές είναι οι πιθανότητες να τον/την ερωτευτούμε. Όπως συμβαίνει και με τα τραγούδια που βάζουν οι σταθμοί στο ραδιόφωνο, τα οποία μετά από 5-6 ακούσματα αρχίζουν να μας αρέσουν ακόμα και αν στην αρχή μας είχαν φανεί αδιάφορα, έτσι και με τους ανθρώπους. Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που πολλοί βρισκόμαστε ερωτευμένοι με ανθρώπους που «δεν πρέπει». Πχ με τους φίλους του συντρόφου μας ή με τους συντρόφους των φίλων μας!
Χωρίς σχόλιο αυτό. Το προσπερνάμε. Λέγε-λέγε το κοπέλι, κάνει την κυρά και θέλει, μου έλεγε η μαμά μου, όταν εγώ αμφισβητούσα και περιφρονούσα και κορόιδευα τους φόβους της και τις αγωνίες της. Μάλλον αυτό θα εννοούσε, με το … ραδιόφωνο.
8
3) Τα ομώνυμα έλκονται. Σε αντίθεση με τους νόμους της φυσικής, ο νόμος του έρωτα μας προστάζει να επιλέγουμε άτομα που έχουν την ίδια με εμάς εθνότητα, κοινωνικό, θρησκευτικό και οικονομικό υπόβαθρο. Οι πιθανότητες να ερωτευτούμε κάποιον κοντά στην ηλικία μας, με παρόμοια μόρφωση, παρόμοιο δείκτη νοημοσύνης και εξίσου ελκυστικό με εμάς είναι πολύ περισσότερες από τις πιθανότητες να ερωτευτούμε κάποιον τελείως διαφορετικό από εμάς. Η διαφορετικότητα δεν βοηθάει την ανάπτυξη του έρωτα. Ακόμα όμως και στις περιπτώσεις που ο έρωτας τύχει και τυφλώσει εμάς τους ίδιους, ο οικογενειακός και κοινωνικός περίγυρος θα φροντίσει να βάλει εμπόδια στον έρωτά μας. Οι μεγάλες διαφορές ηλικίας, το διαφορετικό κοινωνικό ή οικονομικό επίπεδο, ακόμα και οι διαφορές στην εξωτερική εμφάνιση δεν γίνονται εύκολα αποδεκτές από τους γύρω μας.
4) Αντισταθμιστικοί παράγοντες. Ναι, υπάρχουν συχνά περιπτώσεις που ο παραπάνω κανόνας της διαφορετικότητας παύει να ισχύει. Αρκεί να υπάρχουν κάποιοι αντισταθμιστικοί παράγοντες. Οι αντισταθμιστικοί αυτοί παράγοντες αποτελούν το λόγο που συχνά βλέπουμε ωραίες και νέες γυναίκες να λιώνουν και να σβήνουν για άσχημους ηλικιωμένους που όμως έχουν ανώτερη κοινωνική θέση ή πολύ μεγαλύτερη οικονομική επιφάνεια από τις ίδιες. Όταν βλέπετε ζευγάρια που φαίνονται σε οποιοδήποτε επίπεδο αταίριαστα, ψάξτε για τον παράγοντα που αντισταθμίζει τον έρωτα τους!
Είναι αυτό που λέμε καμιά φορά ότι τα ετερώνυμα έλκονται. Σ’ αυτό θα προσθέσω και το δικό μου ψήγμα … Σοφίας. Πιστεύω ότι κάποιες φορές επιλέγουμε να ρίξουμε τα μάτια μας στα πρόσωπα που θα μας βοηθήσουν να εκπληρώσουμε τον προσωπικό μας μύθο, όπως λέει ο Πάολο Κοέλιο στον Αλχημιστή του. Αυτό πιο απλά θα το έλεγα, ότι υποσυνείδητα, χωρίς να το καταλαβαίνουμε, διαλέγουμε άτομα, τα οποία με κάποιο τρόπο μας συμπληρώνουν, έχουν δηλαδή χαρακτηριστικά τα οποία λείπουν από μας κι έτσι ενδόμυχα τρέφουμε την ελπίδα, ότι και οι δύο μαζί, συνδυάζοντας τα διαφορετικά χαρακτηριστικά μας, θα είμαστε ένα αχτύπητο ντούο. Το είπαμε και παραπάνω νομίζω.
5) Μας αρέσουν αυτοί που τους αρέσουμε. Αυτό εξηγείται εύκολα από την αρχή της ανταμοιβής. Χρειάζεται λιγότερο χρόνο και προσπάθεια για να απολαύσουμε τα οφέλη ενός έρωτα με κάποιον που είναι ήδη διαθέσιμος.
6) Συναισθηματική ένταση. Ο έρωτας χτυπά πολύ πιο εύκολα την πόρτα στους ανθρώπους που βρίσκονται σε συναισθηματική ένταση. Η λύπη, το άγχος, η χαρά και κυρίως ο φόβος κάνει τους ανθρώπους πολύ πιο ευάλωτους στον έρωτα και στο πάθος. Μερικοί μεγάλοι έρωτες γεννιούνται κατά τη διάρκεια επικείμενων καταστροφών ή επικίνδυνων καταστάσεων πχ μετά από ένα σεισμό, κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων κλπ.
Είναι απόλυτοι οι κανόνες αυτοί; Φυσικά και όχι. Είπαμε, ο έρωτας είναι ασύμβατος με τη λογική και δεν μπαίνει σε κουτάκια. Όσο και να προσπαθούμε να τον εντάξουμε κάπου, πάντα θα εμφανίζονται μπροστά μας ερωτευμένα ζευγάρια που στα μάτια μας μπορεί να μοιάζουν αταίριαστα και αντισυμβατικά, ζευγάρια που ζουν ο καθένας στην άλλη άκρη της γης, ζευγάρια που ερωτεύτηκαν χωρίς καν να έχουν συναντηθεί, ζευγάρια με μεγάλη διαφορά ηλικίας, ζευγάρια αλλόθρησκα, ζευγάρια αλλοπρόσαλλα, ζευγάρια που το μόνο που τους ενώνει είναι ο έρωτας! Αυτό το μυστήριο!
9
Ο Φρόιντ υποστήριζε ότι ο έρωτας γεννιέται μέσα από την ανάγκη να ικανοποιήσουμε την σεξουαλική μας επιθυμία. Άλλοι μελετητές είπαν ότι ο έρωτας είναι κάτι που ξυπνά και γεννιέται γρήγορα και κάποιοι άνθρωποι ερωτεύονται πριν ακόμα γνωρίσουν τον άλλο, ή ζουν έναν έρωτα που γεννιέται, ζει και αναπτύσσεται στο μυαλό τους, ακόμα και χωρίς ανταπόκριση. Ο έρωτας συνήθως χτυπά την πόρτα μας χωρίς να μας ζητήσει την άδεια. Και όχι, δεν έχει να κάνει μόνο με την σεξουαλική επιθυμία. Είναι κάτι πέρα και πάνω από αυτή.
Ο Erich Fromm, κοινωνικός ψυχολόγος, ψυχαναλυτής και φιλόσοφος, υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει καμία δραστηριότητα, καμία ενέργεια που να ξεκινά με τόσες ελπίδες και τόσες προσδοκίες και που αποτυγχάνει τόσο συχνά, όσο ο έρωτας. Ο Πλάτων, πάλι, θεωρούσε ότι ο έρωτας δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια θεία τρέλα, από μια ακατανίκητη επιθυμία να συμπορευθούμε με τους Θεούς. Στο Συμπόσιο του Πλάτωνα, μια γυναίκα, η Διοτίμα υποστηρίζει ότι ο έρωτας εκφράζει την ανάγκη και την επιθυμία μας να κατακτήσουμε την αιωνιότητα.
Δεν ξέρω τι εξήγηση δίνεται εσείς και με ποια άποψη συνταυτιζόσαστε, αλλά θα συμφωνήσουμε σε ένα τουλάχιστον πράγμα. Ότι η επιστήμη στο θέμα αυτό σηκώνει τα χέρια ψηλά. Να δούμε όμως κάτι που μου φαίνεται πιο βατό και κατανοητό. Τι λένε οι βιολόγοι από βιολογική σκοπιά για το θέμα.
Θα θυμάστε ίσως προηγούμενη εκπομπή με θέμα τους σύγχρονους πατεράδες, που είπαμε κάποια στιγμή, για την ορμόνη οξυτοκίνη και τους ερωτευμένους. Στέλνεις την οξυτοκίνη μου στο θεό είπαμε. Για να το δούμε λοιπόν. Διαβάζουμε ένα άρθρο στο ΒΗΜΑ-Επιστήμη.
Όχι τώρα αμέσως, σε λίγο. Τώρα αυτό που θέλω είναι όσο διαρκεί το μουσικό κομμάτι που ακολουθεί, είναι να μπείτε στο site του Spirto Web Radio, www.spirtowebradio.com και να κάνετε εγγραφή, όσοι δεν έχετε κάνει ακόμη. Θα μπορείτε έτσι να σχολιάζετε αυτά που λέμε στο τσατ του spirto web radio και μπλα-μπλα-μπλα άντε, σας δίνω λίγο χρόνο. Μουσική και πάλι εδώ.
10
Βασικό ένστικτο
«Είμαστε προγραμματισμένοι να ερωτευόμαστε, αυτό είναι ένα σύστημα του εγκεφάλου που εξελίχθηκε πριν από εκατομμύρια χρόνια» λέει στο «Βήμα» η Ελεν Φίσερ, βιολογική ανθρωπολόγος από το Πανεπιστήμιο Ράτζερς στο Νιου Τζέρσι των Ηνωμένων Πολιτειών και διεθνώς αναγνωρισμένη ως η «πρύτανης της επιστήμης του έρωτα». «Όπως τα συστήματα του φόβου, της χαράς ή της αηδίας, το βασικό σύστημα του έρωτα είναι σαν μια γάτα που κοιμάται και μπορεί να ξυπνήσει ανά πάσα στιγμή». Η χαρά ακούγεται σαν κάτι ταιριαστό, αν όμως η συσχέτιση με τόσο «ποταπά» αισθήματα όπως ο φόβος ή η αηδία σας ξενίζει, η ανθρωπολόγος έχει έτοιμη την απάντηση. Παρά το γεγονός ότι δεν εξασφαλίζει την επιβίωσή μας όπως ο φόβος ή η αηδία, ο έρωτας συγκαταλέγεται στα βασικά, πρωτόγονα συστήματα του εγκεφάλου μας γιατί αποτελεί ένα βασικό «όπλο» για την επίτευξη του εξελικτικού σκοπού μας: τη διαιώνιση του είδους μας.
«Έχουμε εξετάσει πλέον πάρα πολλούς ανθρώπους στον εγκεφαλικό τομογράφο και έχουμε μελετήσει αρκετά τα κυκλώματα του εγκεφάλου που σχετίζονται με τον έρωτα» δηλώνει. «Όπως αποδεικνύεται, το σύστημα αυτό συνδέεται με μερικά από τα πιο πρωτόγονα τμήματα του εγκεφάλου, αποτελεί μέρος του συστήματος ανταμοιβής - του συστήματος που μας κάνει να θέλουμε, να λαχταράμε κάτι, να εστιάζουμε σε αυτό, να αφιερώνουμε ενέργεια, να κινητοποιούμαστε. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση κινητοποιούμαστε για να κερδίσουμε το μεγαλύτερο βραβείο της ζωής, ένα ταίρι για ζευγάρωμα. Γι' αυτό και το συγκεκριμένο σύστημα του εγκεφάλου μπορεί να ενεργοποιηθεί ανά πάσα στιγμή».
Όσο λοιπόν και αν θέλουμε να θεωρούμε τον έρωτα ευγενές συναίσθημα, αυτός, σύμφωνα με τους επιστήμονες, δεν είναι παρά μια ορμή. «Τα τμήματα του εγκεφάλου που ενεργοποιούνται όταν κάποιος είναι τρελά ερωτευμένος είναι περιοχές που συνδέονται με τις ορμές. Ο έρωτας έχει πολλά από τα χαρακτηριστικά των ορμών. Ένα από αυτά είναι ότι δεν συνδέεται με κάποια συγκεκριμένη έκφραση του προσώπου» επισημαίνει η ερευνήτρια. «Ξέρετε, όταν κοιτάζετε κάποιον μπορείτε να καταλάβετε αν είναι χαρούμενος, αν είναι λυπημένος, αν είναι έκπληκτος. Δεν μπορείτε όμως κοιτάζοντας κάποιον να καταλάβετε αν πεινάει ή διψάει και κατά τον ίδιο τρόπο δεν μπορείτε κοιτάζοντας κάποιον να καταλάβετε αν είναι τρελά ερωτευμένος. Ο έρωτας είναι ορμή και μάλιστα, νομίζω, είναι μια ορμή ισχυρότερη από τη σεξουαλική ορμή».
Δεν έχω κανένα σχόλιο να παραθέσω εδώ, η επιστήμων έχει φάει τα χρόνια της στην έρευνα, μάλλον θα πρέπει να ξέρει τι λέει. Επίσης δεν έχω καμία απάντηση να αντιπαραθέσω στα όσα λέει ούτε μπορώ να συνεισφέρω καμία λύση στο συγκεκριμένο πρόβλημα. Θαυμάζω όμως απεριόριστα το πρόβλημα οφείλω να πω.
11
Τα τρία συστήματα που «χτυπάνε κόκκινο» Όταν ερωτευόμαστε - και μάλιστα «τρελά», που είναι και η κατάσταση την οποία προτιμούν να μελετούν οι επιστήμονες - οι περισσότεροι δεν καθόμαστε να αναλύσουμε επακριβώς από πού πηγάζουν τα συναισθήματά μας. Η Ελέν Φίσερ είναι η πρώτη που έχει δείξει ότι ενεργοποιούνται από τρία διαφορετικά συστήματα του εγκεφάλου: το ένα είναι το σύστημα της σεξουαλικής ορμής, το άλλο εκείνο του ρομαντικού έρωτα και το τρίτο εκείνο που σχετίζεται με το βαθύ συναισθηματικό δέσιμο που νιώθουμε να μας ενώνει με έναν άλλον άνθρωπο. Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι αυτά αποτελούν τρία διαφορετικά στάδια του έρωτα, η ανθρωπολόγος όμως σπεύδει να τονίσει ότι σε καμία περίπτωση δεν ισχύει κάτι τέτοιο. «Δεν πρόκειται για τρία διαφορετικά στάδια του έρωτα αλλά για τρία διαφορετικά συστήματα» υπογραμμίζει. «Μπορεί να ενεργοποιηθούν ανεξάρτητα το ένα από το άλλο αλλά και σε οποιονδήποτε συνδυασμό, όπως και με οποιαδήποτε σειρά» εξηγεί. «Μπορείτε να ερωτευθείτε τρελά κάποιον χωρίς να έχει προηγηθεί το σεξ μεταξύ σας. Όπως μπορεί να έχετε ένα βαθύ δέσιμο με κάποιον στη δουλειά ή στον κοινωνικό σας κύκλο χωρίς να είστε ερωτευμένοι. Ωστόσο ξαφνικά, αν κάτι αλλάξει - π.χ., αν είστε και οι δύο παντρεμένοι και χωρίσετε -, αυτό το βαθύ συναισθηματικό δέσιμο μπορεί να μετατραπεί σε έναν έντονο έρωτα».
Κεραυνοβόλος έρωτας Όσο και αν πολλοί επιμένουν να μην πιστεύουν σε αυτόν, ο κεραυνοβόλος έρωτας υπάρχει, με επιστημονικές αποδείξεις. «Δεν τίθεται θέμα αμφισβήτησης, ο ρομαντικός έρωτας μπορεί να προκύψει ακαριαία. Μπορείτε να ερωτευθείτε με την πρώτη ματιά» λέει η δρ Φίσερ. «Το συγκεκριμένο σύστημα του εγκεφάλου μπορεί να ενεργοποιηθεί μέσα σε μια στιγμή». Αντιθέτως, όπως προσθέτει, το συναισθηματικό δέσιμο αναπτύσσεται σταδιακά. «Το είδαμε αυτό, μεταξύ άλλων, σε μια μελέτη που κάναμε με εθελοντές που ήταν τρελά ερωτευμένοι».
Τα άτομα που συμμετείχαν στο συγκεκριμένο πείραμα δήλωσαν «τρελά ερωτευμένα» για διαφορετικά χρονικά διαστήματα: άλλοι είχαν ερωτευθεί μέσα στις τελευταίες τρεις εβδομάδες και άλλοι πριν από 17 μήνες. Οι ερευνητές συνέκριναν την εγκεφαλική δραστηριότητα των πιο πρόσφατα ερωτευμένων με εκείνη των «βετεράνων» του τρελού έρωτα και είδαν διαφορές. «Είδαμε ότι σε εκείνους που ήταν ερωτευμένοι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, οκτώ ως 17 μήνες, υπήρχε δραστηριότητα σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με το συναισθηματικό δέσιμο, ενώ, αντίθετα, σε εκείνους που ήταν ερωτευμένοι για λιγότερο από οκτώ μήνες, δεν υπήρχε δραστηριότητα σε αυτές τις περιοχές».
Μάλιστα. Συμπέρασμα; Τι να πω; Είναι κάποιοι που περιμένουν το τέλειο ταίρι και άλλοι που το βρήκαν και είναι τρελά ερωτευμένοι. Και είναι και μια τρίτη κατηγορία, που το δικό σου τέλειο ταίρι το πάτησε ρυμουλκούμενο στην Εθνική Οδό και δεν θα έρθει ποτέ, γιατί έχει τρεξίματα. Σωστό κι αυτό!
12
Ένα απλό τρικ αρκεί… Ακόμη και αν δεν είναι ακριβώς η πρώτη, μια έντονη ματιά που δεν συνοδεύεται από καμία λέξη και διαρκεί για τέσσερα λεπτά μπορεί πάντως να σας κάνει να ερωτευθείτε έναν άγνωστο. Αρκεί την προηγούμενη μισή ώρα να έχετε αποκαλύψει ο ένας στον άλλον κάποιες λεπτομέρειες για την προσωπική ζωή σας. Αυτό ακριβώς συνέβη σε εθελοντές που συμμετείχαν σε ένα πείραμα το οποίο θεωρείται πλέον κλασικό στην ψυχολογία της αγάπης. Ο Αρθουρ Αρόν από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης στο Στόνι Μπρουκ έφερε στο εργαστήριό του άνδρες και γυναίκες οι οποίοι ήταν εντελώς ξένοι μεταξύ τους, τους χώρισε σε ζευγάρια και τους μοίρασε 36 ερωτήσεις «προσωπικού περιεχομένου» στις οποίες έπρεπε να απαντήσουν ανοιχτά συζητώντας μεταξύ τους επί μισή ώρα. Στη συνέχεια τα ζευγάρια έπρεπε να κοιταχτούν έντονα στα μάτια χωρίς να μιλούν επί τέσσερα λεπτά. Αν και συνολικής διάρκειας μόλις 34 λεπτών, το πείραμα οδήγησε σε ισχυρούς δεσμούς: πολλοί από τους εθελοντές ένιωσαν έλξη ο ένας για τον άλλον, κάποιοι έγιναν στενοί φίλοι, άλλοι προχώρησαν σε ερωτική σχέση και δύο κατέληξαν να παντρευτούν.
Χαχα, αυτό πια! Εντάξει παιδιά, είπαμε ο έρωτας είναι τρελός, αιφνίδιος, παρανοϊκός, αλλά αυτό πια, που να το πεις και να σε πιστέψουν, ότι τον κοίταξες ή την κοίταξες για 4 λεπτά και ερωτεύτηκες! Είδες όμως προόδους η επιστήμη;
Οι άνδρες στα… πατώματα Αν και σε πολλούς αρέσει να «κάνουν τους σκληρούς», οι άνδρες δεν είναι λιγότερο ρομαντικοί από τις γυναίκες. Αντιθέτως, από πολλές απόψεις εμφανίζονται πιο ευάλωτοι στα βέλη του ρομαντικού έρωτα. Η δρ Φίσερ έχει μελετήσει τον εγκέφαλο ερωτευμένων ανδρών και γυναικών: αν και υπάρχουν μικρές διαφοροποιήσεις (στους άνδρες, π.χ., ενεργοποιούνται περισσότερο οι περιοχές που σχετίζονται με την επεξεργασία των οπτικών ερεθισμάτων, ενώ στις γυναίκες οι περιοχές που σχετίζονται με το συναίσθημα και την προσοχή), η ενεργοποίηση του συστήματος που συνδέεται με τον ρομαντικό έρωτα είναι εξίσου έντονη στα δύο φύλα.
Αυτό δεν σημαίνει ωστόσο ότι ερωτεύονται ακριβώς με τον ίδιο τρόπο. «Οι άνδρες ερωτεύονται πιο γρήγορα από τις γυναίκες, αυτό έχει να κάνει με την έντονη οπτική δραστηριότητα, και ερωτεύονται πιο συχνά από τις γυναίκες - οι γυναίκες είναι το "δύσκολο" φύλο. Όταν ένας άνδρας ερωτευθεί μια γυναίκα, θέλει πιο γρήγορα να τη γνωρίσει στους φίλους και στην οικογένειά του ή να συγκατοικήσει μαζί της. Επίσης οι άνδρες εκμυστηρεύονται περισσότερο στις συντρόφους τους από ότι οι γυναίκες - οι γυναίκες τα λένε με τις φιλενάδες τους. Τέλος, είναι δυόμισι φορές περισσότερο πιθανόν να αυτοκτονήσουν όταν τελειώσει μια ερωτική σχέση τους από ότι οι γυναίκες. Οι άνδρες είναι λοιπόν εξίσου ρομαντικοί με τις γυναίκες» καταλήγει η ερευνήτρια.
Εγώ δεν ξέρω απ’ αυτά και από αντρικό ρομαντισμό. Εγώ αυτό που ξέρω από τις διαφορές ανάμεσα στα φύλα είναι, ότι ένας άντρας θέλει να τον καταλαβαίνεις πολύ και να τον αγαπάς λίγο. Ενώ οι γυναίκες θέλουν να τις αγαπάς πολύ και να μην προσπαθήσεις ποτέ, με την καμία να τις καταλάβεις. Αυτό.
13
Η ψυχίατρος βρήκε επίσης ότι τα άτομα με χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης έχουν περισσότερες πιθανότητες να ερωτευθούν ή να εμπλακούν σε ερωτικές περιπέτειες. Αν και αρχικά η μελέτη θεωρήθηκε αμφιλεγόμενη (τα επίπεδα της σεροτονίνης στον εγκέφαλο δεν είναι εύκολο να μετρηθούν με ακρίβεια ενώ το δείγμα ήταν μικρό και περιελάμβανε κυρίως γυναίκες), σήμερα αποτελεί «ορόσημο» για την επιστήμη του έρωτα. Επίσης ο ρομαντικός έρωτας - όπως και γενικότερα η αγάπη - όντως μας «τυφλώνει» απέναντι σε τυχόν ελλείψεις και ελαττώματα: μελέτες που έχουν γίνει από τον Σεμίρ Ζέκι και τον Αντρέας Μπάρτελς από το University College του Λονδίνου έχουν δείξει ότι η θέα του αγαπημένου προσώπου καταστέλλει τα δίκτυα του εγκεφάλου που σχετίζονται με την κριτική κοινωνική αξιολόγηση των άλλων.
Δηλαδή, άμα σε χτυπήσει κατακούτελα, πιάσε το αυγό και κούρευτο!
Εθιστικός σαν ναρκωτικό Αν ύστερα από το άδοξο τέλος μιας σχέσης - ή διαβάζοντας όλα τα παραπάνω - αποφασίσατε ότι δεν πρόκειται ποτέ ξανά να ερωτευθείτε, πλανάσθε πλάνην οικτράν. Πέραν του ότι είμαστε προγραμματισμένοι για τον έρωτα, η δρ Φίσερ επιμένει ότι είμαστε επίσης εθισμένοι σε αυτόν, με τον ίδιο τρόπο που κάποιος μπορεί να είναι εθισμένος στο ποτό ή στα ναρκωτικά. «Ύστερα από τις τόσες έρευνές μου έχω πλέον καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο έρωτας είναι εθισμός» μας λέει. «Πάντοτε το πίστευα, αλλά πλέον μπόρεσα και να το αποδείξω. Σε πειράματα που κάναμε με εθελοντές είδαμε, τόσο σε εκείνους που ήταν ερωτευμένοι και ευτυχισμένοι όσο και σε εκείνους που ο έρωτάς τους δεν είχε ανταπόκριση, ότι υπήρχε δραστηριότητα σε μία από τις κύριες περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με όλες τις εξαρτήσεις: την ηρωίνη, την κοκαΐνη, τη νικοτίνη, το αλκοόλ, τις μεθαμφεταμίνες και τα λοιπά. Το συμπέρασμα λοιπόν είναι ότι ο έρωτας είναι εθισμός. Ένας υπέροχος εθισμός όταν τα πράγματα πάνε καλά και μάλλον ένας φρικτός εθισμός όταν δεν πάνε καλά, σε κάθε περίπτωση όμως είναι εθισμός».
Το μόνο σχόλιο που θα ήθελα να κάνω εδώ για τους εθισμένους είναι, ότι κάποια λάθη πραγματικά είναι πάρα πολύ ωραία για να τα κάνεις μόνο μια φορά. Μερικές φορές ακόμα χρειάζονται, έτσι, για σιγουριά.
14
Ερωτική χημεία Η βιοχημεία του εγκεφάλου μας αλλάζει αυξάνοντας ή μειώνοντας τις «δόσεις» σημαντικών νευροδιαβιβαστών και ορμονών για να συνθέσει ένα ακαταμάχητο ερωτικό κοκτέιλ. Έχουμε και λέμε:
Αδρεναλίνη: Στα αρχικά στάδιά του ο έρωτας ενεργοποιεί την απόκριση του οργανισμού στο στρες αυξάνοντας τα επίπεδα της αδρεναλίνης και της κορτιζόλης στο αίμα. Σε αυτό ακριβώς οφείλεται το γεγονός ότι όταν συναντάτε ξαφνικά το αντικείμενο του «φρέσκου» έρωτά σας η καρδιά σας χτυπάει πιο γρήγορα, τα χέρια σας ιδρώνουν και το στόμα σας στεγνώνει και σας κόβεται η όρεξη συμπληρώνω εγώ, ως πιο έμπειρη.
Ντοπαμίνη: Οι φρεσκοερωτευμένοι έχουν επίσης υψηλότερα επίπεδα ντοπαμίνης, ενός νευροδιαβιβαστή που σχετίζεται με τα δίκτυα της «επιθυμίας και της ανταμοιβής» και προκαλεί ευφορία και ευχαρίστηση. Θεωρείται ότι έχει την ίδια επίδραση με την κοκαΐνη: αυξημένη ενέργεια, μικρότερη ανάγκη για φαγητό και ύπνο, εστιασμένη προσοχή και τεράστια ευχαρίστηση ακόμη και από τα πιο μικρά πράγματα που βρίσκει κάποιος στη σχέση του.
Σεροτονίνη: Έχει αναδειχθεί σε ένα από τα σημαντικότερα χημικά του έρωτα. Η μείωση των επιπέδων του συγκεκριμένου νευροδιαβιβαστή, ο οποίος συνδέεται μεταξύ άλλων με την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, ίσως εξηγεί το γιατί όταν ερωτευόμαστε δεν μπορούμε να διώξουμε το αγαπημένο μας πρόσωπο από τη σκέψη μας. Τρώμε κόλλημα δηλαδή.
Ωκυτοκίνη: ή Οξυτοκίνη, Γνωστή και ως «ορμόνη της αγάπης», εκκρίνεται από τους άνδρες και τις γυναίκες κατά τη διάρκεια του οργασμού και από τις γυναίκες κατά τη διάρκεια του τοκετού και του θηλασμού. Θεωρείται ότι «χτίζει» την οικειότητα και το συναισθηματικό δέσιμο.
Σ΄ αυτά θα προσθέσω και ένα στοιχείο που διάβασα σε μια άλλη έρευνα. Το 82% των ανθρώπων απολαμβάνουν τα χάδια γενικά και ανεξάρτητα από το αν είναι ερωτευμένοι ή όχι. Αλλά, αν μιλάμε για τους ανθρώπους μέσα στο λεωφορείο ή στο τραίνο, τα ποσοστά αυτών που απολαμβάνουν τα χάδια, πέφτει μην σας πω και στο μηδέν τοις εκατό.
15
Η αγάπη πάλι είναι μια σταθερά που σε οδηγεί και που δίνει νόημα στη ζωή σου. Η ρομαντική αγάπη είναι πάλι μια ορμονική συμφωνία που όμως έχει μέσα της νοιάξιμο για τον άλλο, το συναισθηματικό δέσιμο, την αφοσίωση και την αντοχή στο χρόνο. Το ιδανικό είναι όταν ο έρωτας τελειώνει να παραχωρεί την θέση του στην αγάπη.
Τα σημάδια του έρωτα; Βλέπεις τον άλλο ως το τέλειο άτομο, εξαντλείς όλο σου το χρόνο με το άλλο άτομο και παραμελείς τις φιλικές σου σχέσεις, αποκτάς εξάρτηση από το άλλο άτομο, ζηλεύεις, το πάθος έχει μικρή διάρκεια, υπάρχουν συχνοί και έντονοι καυγάδες και τριβές και οι δυσκολίες τερματίζουν εύκολα τη σχέση.
Τα σημάδια της αγάπης; Βλέπεις τα ελαττώματα του άλλου ατόμου, αλλά εξακολουθείς να το αγαπάς, έχεις έντονη την επιθυμία να ικανοποιήσεις τις ανάγκες του, έχεις χρόνο για φίλους και συγγενείς, υπάρχει εμπιστοσύνη και κατανόηση, λιγότερη ζήλεια και λιγότεροι καυγάδες, και οι λίγοι καυγάδες που υπάρχουν, στην ουσία δυναμώνουν την σχέση και τελικά η σχέση επιβιώνει παρά τις όποιες δυσκολίες, τα προβλήματα και τα εμπόδια.
Τελευταίο και θέλω να το γράψετε κάπου αυτό, η πραγματική αγάπη προϋποθέτει την βασική αγάπη και αποδοχή του εαυτού μας. Μόνο όταν κάποιος έχει βρει τον εαυτό του και είναι σε ισορροπία και αρμονία με τον εαυτό του μπορεί να αγκαλιάσει, κυριολεκτικά και μεταφορικά, το άλλο άτομο, όπως ακριβώς είναι.
Όπως είπα και στην πρώτη - πρώτη εκπομπή με τις συστάσεις για τα κεραμιδόγατα και θα το ξαναπώ τώρα, γιατί μια φορά δεν είναι αρκετή, για να τονίσω την σημασία του, «Δεν έχουν ανάγκη από δήθεν μετριοπάθειες, γιατί έμαθαν, με τον δύσκολο τρόπο, πως για να αγαπήσεις έναν άλλον άνθρωπο πρέπει πρώτα να αγαπάς τον εαυτό σου και δεν ξέρετε πόσο ίδρωσαν για να αγαπήσουν τον εαυτό τους. Δε θα σου κάνουν τη χάρη, λοιπόν, να κατεβάσουν το κεφάλι». Και αυτό ισχύει για όλους.
Ένα τελευταίο μουσικό κομμάτι, για καληνύχτα.
16
Για όσους δεν πρόλαβαν τις ζωντανές εκπομπές Don't Mess with Cats με το Κεραμιδόγατο - The Alley Cat, οι εκπομπές διατίθενται στο Mixcloud, σε πακέτο για το σπίτι ;-)
Τώρα μπορείτε να ακούσετε σε επανάληψη τις εκπομπές του Κεραμιδόγατου Don't Mess with Cats, και στο Spirto Web Radio, κάθε Σάββατο πρωί στις 10, αχάραγα, με τον πρώτο καφέ. Bring the cake!
Τώρα μπορείτε να ακούσετε σε επανάληψη τις εκπομπές του Κεραμιδόγατου Don't Mess with Cats, και στο Spirto Web Radio, κάθε Σάββατο πρωί στις 10, αχάραγα, με τον πρώτο καφέ. Bring the cake!
Comments
Post a Comment
Εδώ μπορείς να νιαουρίσεις ελεύθερα